به نقل از «مهر»

عدم استفاده از ظرفیت زبان فارسی در تعامل با دنیا خطاست

تاریخ انتشار: ۱۱ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۳۳۸۳۳

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌اسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانی‌پور رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، به تازگی یادداشتی با عنوان «قدرت زبان فارسی در مهار جنگ شناختی دشمنان» نوشته که برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار گرفته است.

در این یادداشت آمده است؛

رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از شاعران و اهالی فرهنگ و ادب فارسی، به نکات ارزنده‌ای در خصوص ماهیت ادبیات و شعر فارسی و جایابی آن در حوزه جهاد تبیین و جنگ رسانه‌ای با دشمنان اشاره فرمودند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

معظم له در این خصوص تاکید کردند: "در عرصه جنگ رسانه‌ای، باید از میراث کم‌نظیر شعر و ادب فارسی به‌عنوان رسانه‌ای قدرتمند و اثرگذار و نافذ به بهترین وجه استفاده شود و پیام‌های دینی، تمدنی، ایرانی‌گری و ایستادگی و شجاعت به افکار عمومی دنیا منتقل شود."

در تبیین فرمایشات رهبر حکیم انقلاب اسلامی، لازم است چند نکته اساسی را مدنظر قرار دهیم؛

نخست اینکه شعر و ادبیات فارسی نه یک ابزار ساده انتقال پیام، بلکه رسانه‌ای مهم و تأثیرگذار در دوران جنگ رسانه‌ای است. بر همین مبنا، تثبیت و تقویت جایگاه زبان غنی فارسی در دنیای امروز یک راهبرد جدی به شمار می‌آید. باید توجه داشت که ادبیات و شعر ذاتاً با طبیعت و فطرت انسان‌ها ارتباط برقرار می‌کند و نظم و نثری که منطبق بر این سرشت الهی و خدادادی باشد، بر روح و جان انسان‌ها تأثیر بسزایی خواهد گذاشت. بدون شک لطافت، ظرافت و مضامین عمیقی که در ادبیات فارسی وجود داشته و دارد، قابل قیاس با ادبیات کلاسیک بسیاری از کشورها و تمدن‌ها نیست. بنابراین، باید از این مزیت در راستای ایجاد یک تعامل فراگیر فرهنگی -تمدنی با دنیا استفاده کرد.

نکته دیگر اینکه عدم استفاده از ظرفیت زبان فارسی در تعامل با دنیا یا جایابی محدود آن در قاموس مراودات بین‌المللی، یک خطای محاسباتی، آن هم در نقطه اوج جنگ شناختی دشمن محسوب می‌شود.نظریه پردازان غربی در روند جهانی سازی (مطابق نظریه دهکده جهانی مک لوهان)، تلاش کرده‌اند فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌ها را هدف قرار داده و تمدن‌های اصیل را نابود یا تحریف کنند. در این مناقشه تمام عیار که شاهد تکمیل اجزای آن از سوی دشمنان هستیم، زبان فارسی نقش دژی محکم و استوار را ایفا می‌کند. به جرأت می‌توان گفت که ظرفیت تعاملی با دنیا از طریق نثر و نظم فارسی نامحدود است و هر اندازه در این مسیر حرکت کنیم، فرصت‌های بیشتری برای ما خلق خواهد شد.

نکته سوم، معطوف به جایگاه زبان فارسی در مواجهه با جنگ شناختی دشمن است. راهبرد کلان دشمنان در عرصه جنگ رسانه‌ای و شناختی به گونه ایست که اصلی‌ترین لایه ذهن، یعنی "باورها"را هدف قرار می‌دهد. اتفاقاً مخاطب شعر و نثر اصیل و غنی فارسی نیز باورهای درونی و غیر قابل انکار انسان‌هاست. از همین نکته ظریف می‌توان دریافت که زبان فارسی چگونه هسته اصلی شناخت و باور انسان را در مواجهه با امواج سهمگین توطئه‌ها و طغیان‌های فکری دشمن ساز حفظ می‌کند. در جنگ شناختی دشمنان، تلاطم ذهنی افراد در مسیر گذار از خویشتن تعریف می‌شود و شعر و نثر اصیل و پویای فارسی انسان‌ها را به بازگشت به خویشتن و تعامل سازنده واقعی با همنوعان خویش بر اساس الگوهای زندگی فردی، اجتماعی و بین‌المللی خداپسندانه فرا می‌خواند. تاکید رهبر معظم انقلاب در خصوص استفاده از «الفاظ محکم و استوار»، «مضمون‌یابی صحیح» و «بیان با کیفیت موضوعات» در عرصه شعر و ادب، ناظر بر همین حقیقت است. بدیهی است که در چنین مجرای بی همتا و ارزنده‌ای، پیام‌های دینی، اخلاقی، تمدنی و ایرانی ما به بهترین نحو ممکن و به دور از تحریف و کژتابی دیگران به مخاطبان دیگر کشورها عرضه خواهد شد.

نکته پایانی اینکه؛ فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی ناظر بر آن است که در قبال زبان فارسی، نباید صرفاً نگاهی شکلی و رایج داشت، بلکه باید آن را در مسیر جنگ نرم با دشمنان به کار گرفت. این نکته مهم، مصداق ضرورت کنشگری فعال و پویا در عرصه جهانی بر مبنای داشته‌های بی نظیر فرهنگ ایرانی – اسلامی است که بدون شک ادبیات فارسی یکی از مهم‌ترین آنهاست. بنابراین، باید نگاه محدود به شعر و ادبیات فارسی را با نگاهی جامع، روشمند و نتیجه‌گرایانه جایگزین کرد و در عرضه بین‌المللی آن، از تمامی روش‌های نوین و خلاقانه کمک گرفت.

تاکید مجدد رهبر حکیم انقلاب اسلامی به ضرورت شکل‌گیری «نهضت ترجمه»، علیرغم تلاش‌های صورت گرفته تا به امروز، حاکی از ضعف موجود در این عرصه است. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان قرارگاه دیپلماسی فرهنگی کشور، این رویکرد تعیین کننده را نصب العین خود قرار داده و در این مسیر از ایده‌ها، ابتکار عمل‌ها و تجارب موفق، استقبال خواهد کرد.‌

کد خبر 6065297 زینب رازدشت تازکند

منبع: مهر

کلیدواژه: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انقلاب اسلامی ایران ظریف فرهنگ ایرانی اسلامی کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب نشر صاد موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس انتشارات کتاب جمکران سی وپنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران شعرخوانی جشنواره شعر رضوی درگذشت چهره ها کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور مصلای امام خمینی ره سید احمد میرزاده نمایشگاه قرآن گابریل گارسیا مارکز انقلاب اسلامی زبان فارسی ادبیات فارسی جنگ رسانه ای جنگ شناختی انسان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۳۳۸۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عاشق شعر عالمگیر ایران هستم/بهترین سوغاتی از نمایشگاه کتاب تهران

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، طالب آذرخش شاعر ملی تاجیکستان (با تخلص آذرخش) و سردبیر نشریه «پیام سغد» است. تاکنون به قلم او کتاب‌های بسیاری به خط سیریلیک در تاجیکستان منتشر شده است. اثری هم به نام «دیوان عشق» به خط فارسی و سیریلیک دارد که گلچینی از آن توسط انتشارات خردگان در تهران با عنوان «چشم، جانم، چشم...» منتشر شده است.

او بسیار تاکید دارد که آثارش به خط سیریلیک و فارسی منتشر شوند تا کسانی که در تاجیکستان با خط فارسی آشنایی ندارند با آن آشنا شوند و فرصتی برای مقایسه پیدا کنند. همچنین برخی اشعارش نیز در چند نشریه در تهران منتشر شده است. در چندین کنگره و همایش در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شرکت کرده و به قول خودش این «شهرهای عزیز»‌ را دوست داشته است.

طالب آذرخش سابقه حضور در محافل ادبی بسیاری در ایران را دارد و کتاب شعر را بهترین سوغات از ایران می‌داند. آذرخش درباره سابقه حضورش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: خوشبختانه تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارم که برایم بسیار جالب بود. همچنین در چندین محفل فرهنگی از جمله محفل جشنواره فضولی نیز شرکت داشته‌ام.

وی افزود: نمایشگاه کتاب تهران یک بازار بزرگ کتاب است. یکباری که حضور داشتم از صبح تا عصر نتوانستیم حتی نصف نمایشگاه را هم ببینیم. من از حضور در این نمایشگاه که به عنوان یک فروشگاه بزرگ کتاب به نظر می‌رسد بسیار شاد و مسرور شدم. کتاب‌های جالبی در این نمایشگاه دیدم.

آذرخش ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران، کتاب‌های ادبیات کلاسیک را که سال‌ها آرزوی دست‌یابی و مطالعه‌شان را داشتم پیدا کردم. با ناشران گوناگونی که آثار شعرای بزرگ مثل حافظ، سعدی، فردوسی و ...را منتشر کرده‌اند، گفت‌وگو کردم. وقتی هم که به تاجیکستان بازگشتم کتاب‌های جیبی این شاعران را به عنوان سوغات برای دوستانم آوردم.

این شاعر فارسی‌سرا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که به ادبیات معاصر ایران بسیار علاقه‌مند است، گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محل آشنایی من با آثار معاصر ادبیات ایران بود. من عاشق شعر و خصوصا شعر عالمگیر ایران هستم. با شعر معاصر ایران هم آشنایی دارم. آثار شاعرانی همچون شهریار، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاملو و ... در تاجیکستان شناخته شده است. از اینکه در نمایشگاه کتاب تهران بدون واسطه و به راحتی به این کتاب‌ها دسترسی داشتم موجب خشنودی‌ام بود.

آذرخش همچنین با اشاره به این نکته که گویش تاجیکستانی‌ها و ایرانی‌ها باهم تفاوتی ندارد، ادامه داد: ما یک زبان داریم. شعر معاصر ایران و شعر معاصر تاجیکستان یک زبان دارد که همان زبان رودکی، خیام و حکیم فردوسی است. ما همان چیزی را که شما می‌خوانید، می‌خوانیم. البته در حوزه شعر معاصر ایران شعرهایی هم هست که به لهجه تهرانی یا شیوه‌های متفاوت است. اما همه این‌ها به زبان فردوسی و حافظ است. ما امروز شعری که در شاهنامه می‌خوانیم در شعر معاصر تاجیک هم می‌بینیم.

وی اضافه کرد: وقتی از ادبیات ایران حرف می‌زنیم، تفاوتی بین ایران و تاجیکستان نمی‌بینیم. فقط یک ادبیات فارسی در میان است. حتی ادبیات معاصر ایران هم در تاجیکستان شناخته شده است. بسیاری از آثار رمان‌نویسان معاصر در تاجیکستان منتشر شده است. اما در تاجیکستان شاعران ایرانی بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفته‌اند. من در اخبار دیده بودم که یکی از کتاب‌های فاضل نظری در یک فروشگاه در تهران، فروش چند هزار جلدی داشته است. این کتاب در تاجیکستان هم به زبان سیریلیک برگردانده شده است و غزل‌های او علاقمندان خاص خودش را دارد. من سردبیر مجله «پیام سغد» در تاجیکستان هستم. ما در هر شماره از مجله شعری از هم‌زبانان ایرانی یا افغانستانی را چاپ می‌کنیم. من تاکید می‌کنم که شعر هم‌زبان خود را منتشر می‌کنیم نه شعر ادبیات ایران یا افغانستان را.

آذرخش در بخش دیگری از این گفت‌وگو به نقش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در بهبود دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور ایران و تاجیکستان اشاره کرد و ادامه داد: خیلی خوب می‌شد اگر نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران در کشورهای فارسی‌زبان یعنی افغانستان و تاجیکستان هم می‌داشتیم. چون در افغانستان و تاجیکستان نمایشگاه‌های صنعتی و اقتصادی مشترک و غیرمشترک بسیاری برگزار می‌شود، اما نمایشگاه کتاب نداریم. نکته دیگر این است که خیلی خوب می‌شد اگر در نمایشگاه کتاب تهران مکان معینی وجود داشت تا خوانندگان با ادیبان، نویسندگان و ناشران گفت‌وگو و دیدار داشته باشند. من خیلی علاقه‌مندم که آثار شاعران تاجیکستانی در نمایشگاه کتاب تهران معرفی شود و در معرض دید و خرید عموم قرار گیرد. ما می‌توانیم کتاب‌هایی منتشر کنیم که یک طرف آن خط فارسی و طرف دیگر آن خط سیریلیک باشد. این موضوع به آموزش زبان فارسی کمک خواهد کرد چون تاجیکستانی‌ها حتما باید خط فارسی را یاد بگیرند. آشنایی با خط فارسی باعث می‌شود که از گذشته خود آگاه شوند و آینده خود را ببینند. البته اگر خوانندگان ایرانی هم با خط سیریلیک آشنا شوند خیلی خوب می‌شود.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوندهای فرهنگی و زبان مشترک میان ایران و تاجیکستان، ارتباطات فرهنگی محدودی میان دو کشور وجود دارد؟» گفت: فکر می‌کنم سرحدات و مرزهای جغرافیایی دلیل این موضوع باشد. اخیرا قابلیتی ایجاد شد و در فضای مجازی صفحاتی پدید آمد که خوانندگان، ادیبان و شاعران ایرانی و تاجیکی با یکدیگر در تعامل باشند و مثلا یک شاعر تاجیکستانی بتواند با خواننده ایرانی طرف گفت‌وگو قرار گیرد. چون تاجیکستانی‌ها هم به زبان فارسی سخن می‌گویند. فقط لازم است که با زبان فارسی آشنایی داشته باشند تا بتوانند از آثار شاعران ایرانی استفاده کنند. اگر رفت‌وآمد این محافل ادبی بیشتر شود شاهد نتایج بهتری هم خواهیم بود. همچنین ارسال کتاب‌های تاجیکستانی به ایران و بالعکس می‌تواند عامل مهمی برای تقویت این پیوندها باشد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری برگزار می‌شود.

۲۲۰۵۷

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900156